Page 21 - EMEIS TEYXOS 10- MARTIOS 2014

ΕΤΟΣ 2014 ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ “Μερικοί κριτικοί, επειδή δεν μπορούσαν να ερμηνεύσουν την ιδιαιτερότητα των μορφών του ζωγράφου, σκέφτηκαν ότι είχε πρόβλημα όρασης (αστιγματισμός) ή ότι ήταν ψυχοπαθής” Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, στηκε El Greco, Ο Έλληνας. Στα έργα του, όμως, ο επονομαζόμενος Ελ Γκρέκο, γεννήθηκε στο υπέγραφε πάντα Ελληνικά ως “Δομένικος Θεο- Φόδελε ή στον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλείο) το τοκόπουλος Κρης εποίησε” ή ως “Δομήνικος Θε- 1541. Στο ναό της Αγίας Αικατερίνης, στο Ηρά- οτοκόπουλος εποίει”. Ανέλαβε πολλές παραγγελί- κλειο, σπούδασε τη βυζαντινή εικονογραφία. ες για το διάκοσμο εκκλησιών και για πορτραίτα, Το 1568, πήγε στη Βενετία. Οι δεσμοί μεταξύ Κρή- και απέκτησε μεγάλη φήμη και πλούτη. Με τη σύ- της και Βενετίας ήταν στενοί, αφού το νησί διε- ντροφο της ζωής του, Χερόνιμα ντε λας Κουέβας τέλεσε υπό ενετική κυριαρχία. Ο Θεοτοκόπουλος (“Η γυναίκα με τη γούνα”, 1577-1578) απέκτησε, μαθήτευσε κοντά στον Τιτσιάνο, γνώρισε τον Τι- το 1578, το γιο του Χόρχε Μανουέλ, ο οποίος θα ντορέττο, και εξοικειώθηκε με την τεχνοτροπία ακολουθήσει τα βήματα του πατέρα του. Το 1586, του μανιερισμού. Η επίδραση του δασκάλου του εί- ολοκλήρωσε το αριστούργημά του “Η ταφή του ναι ιδιαίτερα έντονη και φανερή στις προσωπογρα- κόμη Οργκάθ”, έργο περίφημο για την έμπνευσή φίες του Γκρέκο. Το 1570, μετακόμισε στη Ρώμη, του. Ο Ελ Γκρέκο πέθανε στο Τολέδο, το 1614. όπου απέκτησε μια ευρύτερη ουμανιστική παιδεία, Ο Θεοτοκόπουλος αφομοίωσε τα διδάγματα της καθώς και γνώσεις αρχιτεκτονικής και γλυπτικής. βυζαντινής παράδοσης, της Αναγέννησης και του Έγινε φίλος με τον Τζούλιο Κλόβιο, σημαντικό ει- Μανιερισμού. Ταυτόχρονα, διαφοροποιήθηκε από κονογράφο χειρογράφων, ο οποίος τον προώθησε αυτά, δημιουργώντας τη δική του, πρωτότυπη σε κύκλους που βοήθησαν πολύ στη σταδιοδρομία και μοναδική τέχνη, με την προσωπική σφραγί- του ζωγράφου. Εκεί γνώρισε τα έργα του Μιχαήλ δα του. Η εξαΰλωση και επιμήκυνση των μορ- Αγγέλου, η τεχνοτροπία του οποίου δεν του άρεσε φών, με πρόσωπα αποστεωμένα, εκφραστικά και καθόλου. Δήλωσε μάλιστα ότι, αν κατέστρεφαν τη τραγικά, αλλά λαμπερά και εκστατικά. Οι έντο- “Δευτέρα Παρουσία” του Μιχαήλ Αγγέλου, στην νες χρωματικές διαβαθμίσεις, με χρώματα ψυχρά Καπέλα Σιστίνα στο Βατικανό, θα μπορούσε εκεί- και καθαρά (μπλε, κίτρινο, κόκκινο, άσπρο). Τα νος να την αντικαταστήσει με έργο ασύγκριτα κα- μεταφυσικά τοπία, γεμάτα μυστικισμό και θρη- λύτερο. σκευτική κατάνυξη. Το μεγαλειώδες, υπερκό- Το 1572, επέστρεψε στη Βενετία για κάποιο χρο- σμιο και εξωπραγματικό φως που, σε συνδυασμό νικό διάστημα. Τελικά, αποφάσισε να αναζητήσει με τη σκια, δημιουργεί μια υπερβατική, υποβλη- καλύτερη τύχη στην Ισπανία, με την ελπίδα να λά- τική και ονειρική ατμόσφαιρα. Οι συστρεφόμε- βει κάποιες παραγγελίες για το Εσκοριάλ-κατοι- νες στάσεις, σαν γλώσσες φωτιάς, που πετάγονται κία, μοναστήρι και μαυσωλείο των βασιλιάδων της με εκρηκτική ζωντάνια προς τα ουράνια. Τα λευ- Ισπανίας, κοντά στη Μαδρίτη. Ο μοναδικός, όμως, κά χέρια, που αποδίδονται με λεπτές γραμμές. Οι πίνακας (“Το μαρτύριο του Αγίου Μαυρικίου”, πλούσιες πτυχώσεις των ρούχων. Η δυνατή και περ. 1580-1582) που φιλοτέχνησε για το ανάκτορο, πυκνή πινελιά, η πνευματικότητα, η εσωτερική απορρίφθηκε από το Φίλιππο Β΄. αγωνία, που εκφράζεται με παράφορο πάθος. Όλα Το 1577 εγκαταστάθηκε στο Τολέδο. Εκεί ονομά- αυτά αποτελούν κυρίαρχα γνωρίσματα της μονα 21 21