Και τι να φάμε; Πέτρες;
Αυτό με είχε ρωτήσει μια νεαρή κοπέλα στην Αρεόπολη όταν 30 χρόνια πριν, τότε που ως νεαρή δημοσιογράφος, περιδιάβαινα στη Μάνη για τις ανάγκες ενός άρθρου. Την είχα ρωτήσει γιατί φεύγουν οι νέοι άνθρωποι από τον τόπο τους. Μούδειξε γύρω τη γη που, αλήθεια, ήταν σαν να φύτρωναν πέτρες και μου είχε πει εκείνο το αγανακτισμένο ῾᾽και τι να φάμε; πέτρες;῾
Αυτές τις μέρες, βρίσκομαι ξανά στη Μάνη, 30 χρόνια αργότερα. Βλέπω τον τόπο να ξανανιώνει, τις πέτρες να έχουν ξεκολλήσει από τη γη, να έχουν συμπληρώσει μισογκρεμισμένους τοίχους, να τους έχουν στήσει ξανά ορθούς και να έχουν γίνει χάρμα οφθαλμών τη μέρα, και υπέροχα φωτισμένοι τη νύχτα: πέτρινοι ξενώνες και σπίτια και καλόγουστα μικρά ξενοδοχεία. Κάθομαι σε ένα τέτοιο πέτρινο μπαλκόνι τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, ατενίζοντας από ψηλά το Λιμένι και το Οίτυλο που ξανάνιωσαν. Κατάφερε και αντιστράφηκε η ροή της ερήμωσης. Γιατί άλλαξε η οπτική γωνία.
Άλλαξε ο τρόπος που σκέπτονταν και το πρόβλημα, έπαψε να είναι πρόβλημα: μεταμορφώθηκε σε ευκαιρία και λύση. Την πέτρα είχαν και την αντιπαθούσαν γιατί δεν γινόταν ψωμί. Ύστερα σκέφτηκαν αλλιώς για την πέτρα. Και τους έδωσε ψωμί. Στη σκέψη μου είναι η πετροποιητική Μέδουσα κι αυτοί που έκρυβε μέσα της, ο Χρυσάωρ – το ον με το χρυσό σπαθί και ο φτερωτός ίππος- ο Πήγασος. Βλέπω την επί τα βελτίω μεταμόρφωση της Μάνης και χαίρομαι με την προοπτική του φετινού χειμώνα όπου ναι, θα επιδιώξουμε να την φάμε την πέτρα!
Ο μύθος της Μέδουσας, της όμορφης γοργόνας που μια παραβίαση τη μεταμόρφωσε σε αποτρόπαιο ον με βλέμμα που πετρώνει και μαλλιά φιδίσια, έχει πολλά να μας διδάξει για τις εμμονές μας αλλά και για τις κρυμμένες υπέροχες δυνατότητές μας. Με οδηγό τα κωδικά μυστικά ελληνικών μύθων και τις απογειωτικές ιδέες των Μαθημάτων Θαυμάτων θα τη φάμε την πέτρα! Θα της δώσουμε φτερά και θα την κάνουμε πνεύμα. Και θα το κάνουμε μαζί, όχι χώρια. Η δύναμη του ῾μαζί᾽ και της ομάδας είναι μεταμορφωτική.