Η Βαθύτερη έννοια της πράξης

Η Βαθύτερη έννοια της πράξης
Spread the love

0_6fc2d_15a31b5e_XXL

Η Βαθύτερη έννοια της πράξης για τον άνθρωπο πολίτη και τον πολιτικό. Πράξη είναι η συμβολή του ανθρώπου στο κοινωνικό σύνολο μέσα από μια δραστηριότητα ή συναλλαγή μεμονωμένα ή συλλογικά με κέρδος ή χωρίς κέρδος. Γενικότερα, πράξη είναι η ενέργεια η άσκηση η εφαρμογή και η εκτέλεση. Η καθημερινή δραστηριότητα απαρτίζεται από πάρα πολλές πράξεις, σύνθετες μεταξύ τους για να μπορέσουμε να έχουμε μετρήσιμο και ορατό αποτέλεσμα, πράγμα που δεν κατορθώνεται πάντα. Κι αυτό γιατί η πράξη δεν έχει πάντοτε διαφάνεια, καθώς μπορεί να μην είχε η συγκεκριμένη δραστηριότητα που προηγήθηκε κάποιο σκοπό.

Πράξεις με ανιδιοτελείς σκοπούς δεν είναι απόλυτα μετρήσιμες και ούτε το απόλυτο ορατό αποτέλεσμα. Αντιθέτως, η ιδιοτέλεια στην πράξη και το αποτέλεσμα που απορρέει από αυτήν αν δεν είναι τουλάχιστον ορατό, θα είναι οπωσδήποτε μετρήσιμο. Οι πράξεις ανεξαρτήτως ιδιοτελούς ή μη σκοπού, αν κάποτε κατορθώνουν να είναι ορατές και μετρήσιμες στο αποτέλεσμα, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι και απόλυτα παραγωγικές, για το κοινωνικό σύνολο. Γιατί σε κάθε συλλογικότητα ή δραστηριότητα που αναπτύσσεται, υπάρχει η βαθύτερη έννοια της πράξης, που καθορίζει και προσδιορίζει το άτομο εκ των προτέρων.

Μάλιστα, πριν ακόμη υπάρξει η κίνηση σε κάθε προσέγγιση, πολύ πριν ακόμη δούμε το αποτέλεσμα. Πολλές φορές έχουμε ακούσει να λένε χαρακτηριστικά: «Αυτό είναι ένας “περιθωριακός- τεμπέλης”» ή «Αυτός είναι “τσιγκούνης” παρόλο που έχει τόσα». Κανείς από τους δύο δεν είναι τίποτε. Αυτό που ισχύει και για τους δύο, ανεξάρτητα της οικονομικής τους θέσης, είναι ότι τους λείπει η βαθύτερη έννοια της πράξης.

Και τώρα ας αναλύσουμε το θέμα βαθύτερα και για κάθε μια περίπτωση ξεχωριστά. Για την πρώτη περίπτωση, πέρα από το πώς μπορούν να ερμηνεύσουν το φαινόμενο η Επικοινωνία και η Κοινωνιολογία, για το πώς και υπό ποιους άξονες αναπτύσσεται, σημαντικό ρόλο παίζει και η βαθύτερη ουσία των ατόμων, που μεταφράζεται σεύφος και στιλ που προϋπάρχει.Αυτό που προϋπάρχει δίνει το έναυσμα στη βαθύτερη έννοια της πράξης. Μιας πράξης που ουσιαστικά δεν υπάρχει και τότε οδηγούμαστε στην απραγία.

psixi-1024x723

Το φαινόμενο αυτό είναι παθητικό, γι’ αυτό τα αρνητικά αποτελέσματα ως προς τη σύνθεση της πράξης, την παραγωγικότητά της και τη συλλογικότητά της είναι μηδαμινά. Οι ιδιαιτερότητες στο άτομο αυτό δεν πρόλαβαν να εμφανισθούν. Το αποτέλεσμα είναι και πάλι μετρήσιμο και το άτομο μεταβλητό γιατί επανορθώνεται. Στη δεύτερη περίπτωση το φαινόμενο είναι ενεργητικό. Λείπει κι εδώ η βαθύτερη έννοια της πράξης, όμως με έναν άλλον τρόπο. Γιατί εδώ το άτομο είναι οικονομικάανεξάρτητο, συμβάλλει στην παραγωγή και όμως είναι άπραγο. Και πάλι η βαθύτερηουσία του δίνει το έναυσμα στη βαθύτερη έννοια της πράξης που δεν υπάρχει. Εδώ η παραγωγικότητα, η σύνθεση της πράξης και η συλλογικότητα είναι ανύπαρκτη.

Η ενεργητικότητα αυτής της περίπτωσης δεν αποδίδει σε τίποτε παρά μόνο στον ίδιο. Και στη μια περίπτωση και στην άλλη έχουμε δύο άτομα άπραγα στη κοινωνία, με μια διαφορά τεράστια μεταξύ τους. Το μεν πρώτο δεν ευνόησαν οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, ενώ το δεύτερο ευνόησαν. Έτσι, εμφανίσθηκε ως άτομο ευπρεπές για την κοινωνία, μπορεί και εμφανίσιμο, με πολλές αρνητικές επιπτώσεις για τους γύρω του. Έχει καίρια θέση στο σύνολο, καθορίζοντας και προσδιορίζοντας τους άλλους. Ο ίδιος είναι προϊόν και ταυτόχρονα φορέας κατεστημένου, κάτι που είναι αρκετά ενδιαφέρον προς ανάλυση αν θέλουμε να μιλάμε για κοινωνία και να μην κρυβόμαστε πίσω απ’ το δάχτυλό μας. Εδώ προκύπτει ένα μεγάλο ερωτηματικό.

Ποια είναι η θέση της κοινωνίας στην προκειμένη περίπτωση; Προς το παρόν αδυνατεί να έχει συγκεκριμένη θέση. Στον ορίζοντα δεν φαίνεται καμία θέση. Ίσως υπάρξει κάποια στιγμή στο μέλλον. Το ερωτηματικό αυτό δεν θα μπορούσε να αφορά σε καμία εξουσία – αρχή ή θεσμό που απορρέει από αυτήν, γιατί η ίδια η κοινωνία υπερέχει αυτών, αφού, όπως πολύ καλά γνωρίζουμε όλοι μας, έχει τη δυνατότητα να χαλαρώνει τους θεσμούς, να καταργεί και στη θέση τους να θέτει άλλους. Άρα, η κοινωνία είναι εξουσία με οδηγό τη κοινή γνώμη κι αυτομάτως ανεξέλεγκτη δικαιοσύνη.

Τώρα αν με γνώμονα αυτή τη σκέψη της «βαθύτερης έννοιας της πράξης», θελήσουμε να εξετάσουμε και τις υπόλοιπες μορφές εξουσίας μέχρι και τη λειτουργία στο τελευταίο παρακλάδι τους, θα δούμε την ικανότητά τους, ως προς την αναβάθμιση της κοινωνικής διαστρωμάτωσης. Κι αν αναλύσουμε την καθεμία ξεχωριστά, θα δούμε αν και κατά πόσο ήταν ανθρωποκεντρικές ή εγωκεντρικές. Η απραγία έχει τεράστιες επιπτώσεις. Οι πολίτες δε ζητούν πρόνοια ή ελεημοσύνη αλλά αρετή και δικαιοσύνη, όχι όμως ανεξέλεγκτη.

image003 Της Μαρίας Σ. Άνθη
Η επανάληψη… Το άνοιγμα των πυλών

Emeis Magazine

Αφήστε μια απάντηση