Η συναισθηματική υγεία του παιδιού & 8 τρόποι που την ευνοούν
Γράφει ο Ψυχολόγος Γιάννης Ξηντάρας
Κάθε γονιός νοιάζεται για το παιδί του. Θέλει το καλό του. Ενδιαφέρεται να είναι υγιές και ευτυχισμένο, ”να περνάει καλά”. Για τους λόγους αυτούς προσέχουμε τη διατροφή του, τη μόρφωσή του… γενικότερα ότι συντελεί στην ποιότητα της ζωής του.
Στο κείμενο αυτό θα προσπαθήσουμε να σταθούμε στα βασικά βήματα που ευνοούν την καλή συναισθηματική υγεία των παιδιών και πως οι γονείς θα μπορούσαν να τα βοηθήσουν σε αυτήν την κατεύθυνση.
1. ΚΑΤΑΝΟΗΣΤΕ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΑΣ
Τα παιδιά χρειάζονται:
ΑΓΑΠΗ: Το πιο σημαντικό! Ζεστή, προσωπική επαφή και αληθινό ενδιαφέρον.
ΑΠΟΔΟΧΗ: Για το ποιά είναι ως ξεχωριστά άτομα
ΑΣΦΑΛΕΙΑ: Να γνωρίζουν ότι θα είστε δίπλα τους, εάν σας χρειαστούν.
2. ΕΝΘΑΡΡΥΝΕΤΕ ΤΗΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΤΟΥΣ
Τα παιδιά χρειάζονται να ξέρουν ότι εμπιστεύεστε τις ικανότητες τους. Αφήστε τα, για παράδειγμα, να τρώνε και να ντύνονται μόνα τους, χωρίς την δικιά σας βοήθεια, όσο το δυνατόν νωρίτερα θεωρείται ότι είναι ικανά να το κάνουν. Αφήστε να συμμετάσχουν στις καθημερινές δουλειές του σπιτιού. Μην είστε υπερπροστατευτικοί ή πάρα πολύ αυστηροί. Όλοι μας, παιδιά και ενήλικες, χρειάζεται να κάνουμε λάθη για να μάθουμε. Δώστε στα παιδιά σας την ελευθερία να μεγαλώσουν.
3. ΔΩΣΤΕ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ
Δώστε στο παιδί σας τις βάσεις για να κάνει υγιείς επιλογές μέσα στον κόσμο της σύγχυσης όπου ζούμε. Συζητήστε μαζί του τις αξίες και τις πεποιθήσεις σας . Διδάξτε με το παράδειγμα σας… Το παιδί μαθαίνει περισσότερο από αυτά που κάνετε παρά από αυτά που λέτε.
4. ΘΕΣΤΕ ΟΡΙΑ
Τα όρια δίνουν στο παιδί την αίσθηση της ασφάλειας. Θέστε δίκαια όρια και φροντίστε αυτά να τηρούνται. Χρειάζεται να είστε συνεπής (τηρείται την ίδια στάση κάθε φορά που το όριο παραβιάζεται) και σταθεροί (ένα όριο δεν αλλάζει παρά μόνο όταν αυτό απαιτείται, επειδή το παιδί μεγαλώνει) αλλά ποτέ υπερβολικοί.
5. ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ
…όχι όμως τα ζητήματα του ζευγαριού!
Να είστε ειλικρινείς σε καταστάσεις όπως:
ΘΑΝΑΤΟΣ: Μην κρύβεται την θλίψη και τον πόνο. Μάθετε στο παιδί σας ότι ο θάνατος είναι μέρος της ζωής.
ΔΙΑΖΥΓΙΟ: Πείτε στο παιδί σας το «γιατί», διαφορετικά μπορεί να νοιώθει ένοχο για τον χωρισμό σας. Δείξτε του την αγάπη σας .
ΧΡΗΜΑΤΑ: Εξηγήστε του τι μπορείτε και τι δεν μπορείτε να αντέξετε οικονομικά και γιατί.
6. ΓΝΩΡΙΣΤΕ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΑΣ
Τα παιδιά επηρεάζονται σημαντικά από τους συντρόφους τους στο παιχνίδι και πάντα προσπαθούν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες και τα στάνταρ τους.
Δεν χρειάζεται να κάνετε ότι «κάνουν και οι άλλοι γονείς». Τα παιδιά θα σας σεβαστούν, επειδή έχετε τα δικά σας δεδομένα και τις δικές σας αρχές.
Μην προσπαθείτε να επιλέξετε τους φίλους του παιδιού σας. Συνήθως αυτό προκαλεί δυσανασχέτηση και αντίδραση.
7. ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ ΝΑ ΜΑΘΕΙ
Μάθετε για τις εμπειρίες του παιδιού σας στο σχολείο. Ακούστε τι έχει να σας πει. Μιλήστε με δασκάλους, συμβούλους κλπ.
Μην πιέζετε το παιδί σας να επιτύχει. Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν είναι χαλαρά.
Παραμερίστε τα εμπόδια στην μάθηση. Για παράδειγμα, φροντίστε να αντιμετωπίσετε κάθε πρόβλημα υγείας, όπως όρασης , μαθησιακές δυσκολίες κλπ.
8. ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ ΜΑΖΙ ΤΟΥ
Μιλήστε στο παιδί σας για τη δουλειά που κάνετε και πως έτσι συνεισφέρετε στο εισόδημα της οικογένειας. Αφιερώστε μέρος από τον ελεύθερο χρόνο σας, σε δραστηριότητες που μπορεί να μοιραστεί όλη η οικογένεια.
Αυτοί είναι 8 τρόποι, ιδέες, προτάσεις για μια καλύτερη συναισθηματική υγεία των παιδιών. Φυσικά κάθε γονιός, κάθε οικογένεια, τις προσαρμόζει στον δικό της τρόπο ζωής, σύμφωνα με το δικό τους σύστημα αξιών και αντιλήψεων. Γιατί πάνω από όλα, όλες τις ιδέες, τις προτάσεις και τις θεωρίες, είναι η αγάπη, η ευθύνη και τελικά η συνείδηση του καθενός μας, του γονιού χωριστά.
Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαικού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπέυθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.