Επίδαυρος: ένα λαμπρό θεραπευτικό κέντρο
Μια επίσκεψη στην Επίδαυρο αποτελεί πάντοτε μια πολύ ευχάριστη εμπειρία! Ο επισκέπτης αισθάνεται από την πρώτη στιγμή που βρίσκεται στο χώρο, να αλλάζει προς το καλύτερο η διάθεσή του και πολλές φορές, χωρίς να μπορεί να το εξηγήσει, να διακατέχεται από ηρεμία ομορφιά και γαλήνη. Αυτό συμβαίνει διότι βρίσκεται σε έναν από τους πιο θετικά ενεργειακά φορτισμένους χώρους της Ελλάδας.
Η τοποθεσία της Επιδαύρου δεν είναι καθόλου τυχαία. Αυτός είναι και ο λόγος που επιλέχθηκε για να δημιουργηθεί εκεί το κορυφαίο θεραπευτήριο της Αρχαιότητας. Ένα θεραπευτήριο εναλλακτικής, όπως θα λέγαμε σήμερα, ιατρικής.
Η ίδια η λέξη Επίδαυρος μας επιτρέπει να κατανοήσουμε, αν ξέρουμε τον τρόπο, τη λειτουργία του χώρου και τη διαδικασία της ίασης. Όπως, πρώτη, αποκαλύπτει η ερευνήτρια Αλτάνη, αν αναγραμματίσουμε την λέξη ΕΠΙΔΑΥΡΟΣ, η ίδια η λέξη μας εξηγεί το νόημά της, καθώς η Επίδαυρος ΔΡΑ ΕΠΙ ΑΥΡΑΣ. Με την λέξη αύρα στην αρχαία Ελλάδα εννοούσαν την ίδια μας την ψυχή. Επομένως αντιλαμβανόμαστε ότι οι θεραπείες που γινόταν στην Επίδαυρο, ήταν πρωτίστως θεραπείες ψυχής. Ο Ασκληπιός και κατά συνέπεια οι αρχαίοι γιατροί της Επιδαύρου, ως πρώτο και κύριο μέλημα στην διαδικασία της ίασης ενός ασθενούς, είχαν να εξισορροπήσουν τις ψυχικές του δυνάμεις.
Οι αρχαίοι ιατροί πίστευαν ότι, για να θεραπευτεί το σώμα πρέπει απαραίτητα να προηγηθεί η θεραπεία της ψυχής. Όσο η ψυχή πάσχει, η αδυναμία της αυτή, μεταφέρεται και αντικατοπτρίζεται στο σώμα. Ένα σώμα που έχει μια υγιή ψυχή είναι αδύνατο να παρουσιάσει οποιοδήποτε είδος νόσου. Ποιος ήταν όμως ο τρόπος που μπορούσαν να καταφέρουν κάτι πραγματικά τόσο δύσκολο, κάτι που στις μέρες μας αποτελεί ίσως την δυσκολότερη ίαση;
Από τις τεχνικές και τις θεραπείες που πραγματοποιούσαν στην Επίδαυρο οι αρχαίοι ιατροίιερείς, πολύ λίγα είναι γνωστά στις μέρες μας. Το σίγουρο είναι ότι καλούσαν τον ασθενή σε «εγκοίμηση», να κοιμηθεί δηλαδή ένα βράδυ μέσα στον ναό του Ασκληπιού. Εκεί, κατά την διάρκεια του ύπνου, ο Θεός εμφανιζόταν στον ύπνο του ασθενούς και τον θεράπευε. Έτσι το επόμενο πρωινό που ο «εγκοιμώμενος» ξυπνούσε ήταν θεραπευμένος και έφευγε υγιής ευχαριστώντας και ευγνωμονώντας τον Θεό!
Γνωρίζουμε τα ονόματα πολλών ασθενών και πολλές από τις παθήσεις τους και μάλιστα ο σημερινός επισκέπτης μπορεί να βρει στο μουσείο του χώρου, πλήθος από μαρτυρίες που το αποδεικνύουν.
Εκτός όμως από αυτά που ξέρουμε, είναι απολύτως βέβαιο ότι, όσον αφορά τον συγκεκριμένο θεραπευτήριο, είναι πολύ περισσότερα αυτά που δεν ξέρουμε. Είναι βέβαιο ότι υπήρχαν και άλλοι τρόποι θεραπειών, βασισμένες πάντοτε στην ίδια λογική της εξισορρόπησης της ψυχής ή τουλάχιστον πολλές ειδικές προετοιμασίες που γινόταν ανάλογα με την ασθένεια που έπρεπε να θεραπευτεί.
Η Επίδαυρος είναι γνωστή στις μέρες μας κυρίως για το εξαίσιο θέατρο που περιλαμβάνεται στον αρχαιολογικό της χώρο. Πόσοι όμως έχουν αναρωτηθεί για ποιον λόγο υπήρχε ένα θέατρο και μάλιστα αυτών των διαστάσεων μέσα σε ένα θεραπευτήριο; Φαίνεται πως οι αρχαίοι μας πρόγονοι γνώριζαν πολύ περισσότερα για την θεραπεία, από όσα εμείς σήμερα με τα υπερσύγχρονα μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας, τα αντιβιοτικά, και τα αναρίθμητα χαπάκια… Από τελευταίες έρευνες, ανακαλύπτουμε σιγά – σιγά τις τεχνικές και τους τρόπους, που οι θεραπείες της ψυχής ήταν δυνατό να γίνουν μέσα στο θέατρο κατά την διάρκεια των παραστάσεων του αρχαίου δράματος. Άλλωστε, αν η Επίδαυρος «δρα επί αύρας» αυτό συμβαίνει και μέσα στον χώρο του θεάτρου που με την σειρά του αποκαλύπτεται ότι το ΘΕΑΤΡΟΝ είναι ένα ΘΕΙΟΝ ΙΑΤΡΕΙΟΝ.
Είναι πιθανότατο, πως υπήρχαν οι κατάλληλες τεχνικές όπου μέσα από μία θεατρική παράσταση, ήταν δυνατό ο Θίασος, να δώσει την Ίαση στους θεατές-ασθενείς που είχαν συγκεκριμένες θέσεις επί του κοίλου του θεάτρου… Θεραπείες όμως γινόταν και στους διάφορους ναούς του ιερού αυτού χώρου, αλλά και στην περίφημη Θόλο της Επιδαύρου, το αινιγματικότερο ίσως μνημείο της Αρχαίας Ελλάδας που στις μέρες μας αναστηλώνεται.
Ανάλογα δηλαδή με την «πάθηση» υπήρχε και ο αντίστοιχος τρόπος θεραπείας σε κάποιον ιδιαίτερο ναό. Αυτό όμως που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι να καταλάβουμε πως οι θεραπείες αυτές δεν ήταν αποσπασματικές και επικεντρωμένες στο συγκεκριμένο όργανο ή σύστημα που ασθενούσε, αλλά ήταν ολοκληρωμένες, ολιστικές προσεγγίσεις στην ασθενούσα ψυχή, έτσι ώστε μετά από την θεραπεία της και την απομάκρυνσή της από τον σπουδαίο αυτό χώρο να μην χρειαζόταν ποτέ η επιστροφή της για …συμπληρωματική θεραπεία.
Η φήμη που είχε αποκτήσει η Επίδαυρος ήταν τεράστια και αδιάσειστες μαρτυρίες των θεραπευμένων επισκεπτών της, βρίσκονται στο μικρών διαστάσεων αλλά τεράστιου ενδιαφέροντος μουσείο του αρχαιολογικού χώρου.
Γιώργος Χαραλαμπίδης – Ρεφλεξολόγος